در حقیقت، بروز کمردرد در کودکان باید جدی گرفته شود و نباید به عنوان یک موضوع نادیده گرفته شود. اطلاعات نشان میدهد که در کودکانی که این نوع درد را تجربه میکنند، احتمال وجود مشکلات جدی تر از بالغین است. بزرگترین علت کمردرد در کودکان به طور عمده به دلیل کشیدگی و اسپاسم عضلات کمر است که اغلب ناشی از انجام فعالیت های ورزشی میباشد. این نکته مهم را نیز در ذهن داشته باشید که همیشه مطمئن شوید کودک شما در حین و بعد از فعالیت های ورزشی به شکل صحیح و با رعایت رژیم غذایی مناسب عمل میکند.
این دردها معمولا با کمی استراحت و زمانی بین ۱ تا ۲ هفته بهبود مییابند. اما اگر کمردرد در بچه بیش از یک ماه طول بکشد، باید برای یافتن علت و درمان آن اقدام شود. بروز کمردرد در کودکان امری طبیعی نیست و نیاز به بررسی دقیق دارد. در صورت وجود کمردرد در یک بچه، احتمال اینکه علت آن مشکل جدی باشد بیشتر از بزرگسالان است.
به خصوص اگر سن کودک کمتر از ۱۴ سال باشد و کمردرد همراه ضعف، گزگز در اندام تحتانی، مشکل در حرکت، تشدید درد به اندام تحتانی باشد یا شدت درد آنقدر زیاد باشد که مانع از خواب کودک شود، برای جلوگيري از آسیبهای بیشتر و درمان باید تلاش کرد. در این مقاله به مرور دلایل کمردرد در کودکان پرداخته خواهد شد.
اگر کمردرد کودک شما بیش از چند روز طول کشید یا بدتر شد برای درمان کمر درد حتماً برای اسکن پای کودک به کلینیک سلامت پردیس در تهران مراجعه کنید.
علائم خطرناک کمر درد در کودکان شامل:
۱) کمردرد پیوسته بیش از یک ماه طول بکشد.
۲) کمردردی که باعث محدودیت در انجام فعالیت های روزانه فرزند میشود.
۳) وجود علایم درد در کف پا یا ساق پا همراه با کمردرد.
۴) انتشار درد به اندام تحتانی (مانند پاها).
۵) سن کودک کمتر از ۱۴ سال.
۶) وجود سوابق ضربه شدید به ستون فقرات.
۷) تشدید درد شبانه و در ساعتهای شب.
لطفا اگر کودک شما با این علائم مواجه شده است، با پزشک متخصص مشورت کنید.
واقعیت این است که علل بروز کمردرد بسیار متنوع هستند و افراد ممکن است به دلایل مختلفی از جمله عفونتها دچار این مشکل شوند. به عنوان مثال، عفونتهایی مانند عفونتهای دندانی، مثانه و روده میتوانند کمردرد ایجاد کنند. در برخی مناطق، به علت شرایط نامناسب بهداشتی و تغذیه، کودکان ممکن است به دلیل عفونتها با کمردرد روبرو شوند. از سویی دیگر، این نوع عفونتها باعث پخش میکروبها در جریان خون شده و آنها میتوانند به کمردرد دچار شوند. اما به طور کلی، کمردرد ناشی از عفونتها در کشورمان بسیار شایع نیست.
دلایل کمر درد کودکان چیست؟
کمر درد در کوردکان می تواند به دلایل زیر باشد:
* قوز پشت (کیفوز):
در نوجوانان، قوس زیاد بالای کمر باعث قوز و خم شدن به سمت جلو میشود که ممکن است باعث کمردرد شود. در این حالت، درد در قسمتهای بالایی از استخوان فقرات حس میشود و با انجام فعالیتهای بدنی شدید، شدت آن بیشتر میشود.
* شکستگی مهره ها در اثرفشار (اسپوندیلولیزیس):
این اختلال معمولاً بعد از انجام ورزشهایی که نیازمند چرخش یا خم شدن زیاد کمر هستند، مانند ورزشهای ژیمناستیک، شیرجه، یا فوتبال رخ میدهد. این مشکل معمولاً در نوجوانان در دورهی بلوغ، زمانی که بدن آنها در حال رشد سریع قرار دارد و قد آنها افزایش مییابد، مشاهده میشود. در این حالت، کمردردی خفیف احساس میشود که به سمت باسن و ساق پا گسترش مییابد. این کمردرد با انجام فعالیتهای بدنی تشدید میشود و با استراحت کاهش پیدا میکند.
* سرخوردن مهرهای ستون فقرات روی یکدیگر (اسپوندیلولیستزیس):
سرخوردن یکی از مهرههای کمری به سمت جلو روی یکی از مهرههای پایینی است که بیشترین احتمال بروز آن در اتصال مهرههای کمری به خاجی وجود دارد. در صورتی که این سرخوردن و فشرده شدن مهره به جلو به شدت باشد، ممکن است کانال نخاع تنگ شده و باعث بروز دردهای ناشی از فشار بر روی اعصاب شود.
* عفونت دیسک کمر در کودکان با سن کم
عفونت مهره ها معمولاً در سنین ۵-۱ سالگی ایجاد میشود، اما گاهی اوقات حتی در دوران نوجوانی نیز دیده میشود. یکی از عواملی که ممکن است باعث کمر درد در کودکان سه ساله شود، عفونت مهره هاست. علائم این بیماری عبارتند از درد در پایین کمر و یا حتی در شکم و ستون مهره، همچنین ممکن است خشکی در این ناحیه نیز مشاهده شود.
* لنگیدن در موقع راه رفتن
اگر کودک به جای خم شدن به جلو، دو زانوی خود را خم کرده و بدون لمس زمین چیزی برمی دارد، این ممکن است یک علامت ناگوار باشد. مناسب است که این نشانه را جدی بگیرید و به پزشک مراجعه کنید.
* تومورهای ستون فقرات
یکی از علل کمر درد در کودکان نیز ممکن است تومورهای استخوان باشند. این حالت بسیار جدی است اما خوشبختانه شایعترین علت کمر درد در کودکان نیست. تومورهای استخوان بیشتر در ستون فقرات سینهای و یا کمری واقع میشوند. در کودکان مبتلا به این بیماری، درد به صورت مداوم و شدید حس میشود که با گذر زمان تشدید میشود. این درد ممکن است شبانه روز ادامه داشته باشد و به صورت مستقل از فعالیت بدنی شدت یابد. همچنین باید به این نکته توجه داشت که لوسمی یا سرطان خون نیز ممکن است باعث کمر درد در این ناحیه شود.
اهمیت به درد کمر در کودکان
با توجه به اهمیت و جدیت احتمال کمردرد در کودکان نباید این موضوع را نادیده گرفت. اگر کودک دچار کمردرد شد و این کمردرد همراه با علائم زیر باشد، باید فورا مورد مشاهده، بررسی و درمان قرار گیرد:
اگر شخص دچار سرفه، مشکلات گوارشی، مشکلات ادراری، کاهش وزن، ضعف و بی حسی و گزگز پاها، مشکل در راه رفتن، انتشار درد کمر به پا، یا سابقه ضربه شدید به ستون مهره داشته باشد و درد به حدی شدید باشد که مانع خوابیدن شود، احتمالا نیاز به بررسی دقیق توسط پزشک دارد.
علل شایع کمر درد در کودکان
یکی از علل شایع کمر درد در کودکان، استفاده از وسایل سنگین، بردن و حمل اشیاء به غلط، نشستن یا ایستادن با وضعیت نادرست است که میتواند به آسیب دیدن مفاصل و ستون فقرات منجر شود. یکی از وسایل شایع در کودکان استفاده از کولهپشتیهای سنگین است. به علت حمل و نقل نادرست کوله پشتی میتواند باعث تشدید درد شود. در این حالت، کودک علاوه بر دردهای ناحیه کمر، ممکن است دردهای گردن و شانه، سوزش کتف و دست، خم شدگی کمر، مشکل در خارج و باز کردن کولهپشتی و یا قرمزی شانهها را تجربه کند. برای پیشگیری از این مشکل، رعایت موارد زیر مفید است:
- وزن کولهپشتی باید از ۱۵٪ وزن کودک کمتر باشد.
- نحوه بستهبندی و حمل وزن باید بهطور منطقی و درست باشد.
هر دو بند کولهپشتی را روی شانههای کودک قرار دهید. این کار به توزیع مناسب وزن بر روی پشت او کمک خواهد کرد. اگر کولهپشتی دارای کمربند است، بهتر است از آن برای کاهش وزن بار بر شانهها و گردن استفاده کنید. حتماً توجه داشته باشید که کولهپشتی درست در وسط کمر قرار گیرد و پایینتر از دور کمر کودک قرار نگیرد. بندهای کولهپشتی باید به صورت آزاد باشند تا حرکت آزادانه دستها را بدون خم شدن ستون فقرات ممکن سازند. حتماً به کودک راهنمایی کنید که چگونه کتابها و سایر وسایل را به درستی در کولهپشتی بچیند و همچنین در حمل آن به او کمک کنید. اگر لازم است، از کودک بخواهید یک یا دو کتاب را در دست خود نگه دارد.
پیشگیری از کمر درد در کودکان
تغذیه مناسب و ورزش منظم بیش از پیش برای پیشگیری از صدمات جسمی حائز اهمیت است. تقویت عضلات کودکان باعث افزایش توانایی آنها برای تحمل وزنها و استرسهای دیگر خواهد شد.
یکی از دلایلی که در سالهای اخیر با آن مواجه هستیم، چاقی کودکان است. چاقی در کودکان میتواند منجر به آسیب دیدن ستون فقرات شود. دردهای کمر و پشت در افراد چاق در سن کودکی و نوجوانی شروع میشود.
چه زمانی برای کمر درد کودکان باید به پزشک مراجعه کنیم :
عوامل زیادی وجود دارد که نشان دهنده نیاز به مراجعه به پزشک برای کودکانی است که دچار درد کمر هستند:
- دردی که بیش از ۶ هفته طول میکشد.
- ۲٫ کمر دردی که باعث سفتی و درد در ستون فقرات شود و گاهی با تب و کاهش اشتها همراه باشد.
- ۳٫ کمر درد که باعث کاهش فعالیتهای روزانه کودک میشود.
- ۴٫ کمر دردی که با درد پا همراه باشد و نیاز به توجه جدی داشته باشد.
به طور معمول، پزشک برای بررسیهای بیشتر ممکن است یک عکس ام آر آی درخواست کند تا بتواند تشخیص دقیقتری بر روی وضعیت کمر درد کودک شما بگذارد.
درمان کمردرد کودکان
درمان کمر درد در کودکان بستگی به علت آن دارد و نیاز به تشخیص صحیح دارد. اگر کمر درد ناشی از ضربه و حوادث ورزشی باشد، بهتر است کودک خود را استراحت داده و ورزشها را محدود کنید. اگر کمردرد به علت عفونت باشد، لازم است مراجعه به پزشک و دریافت درمان مناسب باشد. برای تشخیص و درمان کمردرد در کودکان، همچنین میتوانید به کلینیک سلامت پاپردیس مراجعه کرده و از دستگاههای پیشرفته آنجا استفاده نمایید تا بیماری کودک شما تشخیص داده شود و بهترین درمان برای او تجویز شود.
