مزایای فوت اسکن چیست؟

پاها به عنوان پایه‌های بدن عمل می‌کنند و بسیاری از دردهای مزمن ممکن است از ناحیه پاها به سایر بخش‌های بدن منتقل شوند. اختلال در بیومکانیک پا می‌تواند تأثیرات گسترده‌ای روی بقیه بدن داشته باشد. به‌طور مثال، افتادگی قوس پا ممکن است باعث چرخش زانو شود که خود منجر به آسیب به مینیسک (غضروف زانو) و همچنین سفت شدن عضلات ساق (از باسن تا زانو) گردد. چرخش زانو و کج شدن لگن می‌تواند دردهایی در ناحیه لگن و کمر ایجاد کند که معمولاً به کمردرد منتهی می‌شود. در چنین شرایطی، اولین گام مراجعه به کلینیک پردیس و انجام اسکن پا است.

پا ساختار پیچیده‌ای دارد که برای جذب ضربه‌ها و حرکت بدن به سمت جلو در هنگام راه رفتن ضروری است. عدم توانایی در جذب ضربه‌ها می‌تواند منجر به انتقال نیروهای شدید به بدن و ایجاد آسیب شود. همچنین، ناتوانی در ایجاد یک پای برآمده هنگام ایستادن بر نوک انگشتان فشار زیادی به عضلات وارد می‌کند. در این موارد، اسکن پا برای هر بیمار به شدت توصیه می‌شود.

اسکن فشار کف پا  چیست؟

اسکن فشار کف پا یک آزمایش تخصصی است که برای ارزیابی توزیع فشار در زیر پا هنگام ایستادن یا حرکت استفاده می‌شود. این آزمایش با استفاده از دستگاه‌های خاصی انجام می‌شود که قادرند فشار وارد شده به قسمت‌های مختلف کف پا را اندازه‌گیری و ثبت کنند. هدف از این اسکن شناسایی نواحی فشار بالا یا پایین در پاها است که می‌تواند به مشکلات بیومکانیکی مانند پرانتز یا افتادگی قوس پا، مشکلات زانو، کمردرد و سایر اختلالات مرتبط با وضعیت بدن منجر شود.

در این اسکن، معمولاً فرد روی یک پد یا صفحه حسگر قرار می‌گیرد که قادر به ثبت فشار در نقاط مختلف پا است. این فشارها به صورت گرافیکی یا تصویری نمایش داده می‌شوند، که می‌تواند به پزشک کمک کند تا ناهنجاری‌ها را شناسایی کرده و برنامه درمانی مناسبی برای بهبود عملکرد پا و رفع مشکلات احتمالی تجویز کند.

اسکن کف پا چه کاربردهایی دارد؟

اسکن کف پا کاربردهای زیادی دارد. این اسکن به طور کلی به تحلیل و اندازه‌گیری ویژگی‌های پا و چگونگی توزیع وزن بدن بر روی سطح کف پا می‌پردازد. برخی از کاربردهای مهم آن عبارتند از:

1. تشخیص نوع قوس کف پا

کف پا دارای سه قوس اصلی است. دو قوس طولی (مدیال و لترال) و یک قوس عرضی قدامی. این قوس‌ها از استخوان‌های تارس و متاتارس تشکیل شده و توسط رباط‌ها و تاندون‌های پا پشتیبانی می‌شوند. بیمارانی که از درد در نواحی پا و کمر شکایت دارند، معمولاً با مشکلات ساختاری در پا و مچ پا مواجه هستند و ارزیابی دقیق این افراد از اهمیت بالایی برخوردار است.

یکی از مهم‌ترین کاربردهای اسکن کف پا، شناسایی نوع قوس پا و بررسی نحوه توزیع فشار در نواحی مختلف قوس طولی و عرضی است. دستگاه اسکن کف پا با ایجاد تصویری از سطح پا، به‌طور خودکار نوع پای بیمار را تشخیص داده و گزارش کاملی از آن به پزشک ارائه می‌دهد.

2. بررسی مشکلات قامتی و نحوه صحیح ایستادن

یکی از ناهنجاری‌های اسکلتی شایع در بیماران، توزیع نامناسب وزن بر روی پاها است. برخی افراد بیشتر وزن خود را بر روی یکی از پاها (پای چپ یا پای راست) منتقل می‌کنند، به طوری که مرکز ثقل بدن آن‌ها به سمت چپ یا راست تمایل پیدا می‌کند. برخی دیگر بیشتر وزن خود را بر روی پنجه پاهایشان می‌اندازند، که در نتیجه، بالاتنه آن‌ها و مرکز ثقل بدنشان به سمت جلو حرکت می‌کند. در مقابل، برخی افراد بیشتر وزن خود را بر روی پاشنه پاهایشان منتقل می‌کنند، که باعث می‌شود مرکز ثقل آن‌ها به سمت عقب بدن تمایل داشته باشد. در تصویر زیر، تفاوت میان توزیع وزن نرمال و غیر نرمال به وضوح مشاهده می‌شود.

هر یک از این علائم نمایانگر یک نارسایی و مشکل اسکلتی-عضلانی است که نیاز به مراقبت، پیشگیری از پیشرفت و در نهایت درمان دارد. در این بخش، به توضیح دلایل بروز چنین مشکلاتی خواهیم پرداخت. با استفاده از اسکنر فشار کف پا و ایستادن بیمار بر روی صفحه اندازه‌گیری دستگاه، در حالت نرمال ایستادن، دستگاه اسکن کف پا گزارشی دقیق از نحوه توزیع وزن در نواحی چپ، راست، جلو و عقب کف پای بیمار ارائه می‌دهد. این ارزیابی به صورت یک گزارش کامل در اختیار پزشک و بیمار قرار می‌گیرد.

3. بررسی کامل عملکرد پا در فاز استنس در یک گام

متخصصان در آنالیز گام برداشتن (چرخه گیت)، این فرآیند را به دو فاز استنس (نگه‌داری) و سوئینگ (حرکت) تقسیم می‌کنند. فاز استنس از لحظه برخورد پاشنه یک پا با زمین آغاز می‌شود و تا زمانی که انگشتان پا از زمین جدا شوند، ادامه می‌یابد. در یک گیت نرمال، ابتدا پاشنه پا با زمین برخورد می‌کند و سپس سطح تماس پا با زمین از پاشنه، سینه و انگشتان ادامه می‌یابد. در این مرحله، تمام وزن بدن بر روی یک پا منتقل می‌شود.

پس از آن، فرآیند گام برداشتن با جدا شدن پاشنه پا از زمین ادامه می‌یابد و این فاز تا زمانی که انگشتان از زمین جدا شوند، ادامه می‌یابد. برخی بیماران به دلایل مختلف مانند مشکلات زانو، لگن، یا اختلالات عصبی، گیت نرمال ندارند. عدم نرمال بودن گیت در فاز استنس با استفاده از دستگاه اسکن کف پا قابل تحلیل و بررسی است. فوت اسکن با ثبت اطلاعات فشار در سطح کف پا با سرعت بالا و ارائه خروجی‌هایی مانند خط سیر مرکز فشار (COP Line)، تصاویر از لحظات مختلف تماس پا با زمین و فشار تفکیک‌شده در نواحی مختلف پا، امکان تحلیل دقیق نحوه گام برداشتن بیمار را فراهم می‌کند.

4. بررسی میزان تعادل

یکی از مشکلاتی که با استفاده از دستگاه اسکن کف پا (فوت اسکن) قابل ارزیابی است، ضعف در حفظ تعادل است. در این آزمون، بیمار بر روی دستگاه در وضعیت ایستاده نرمال قرار می‌گیرد و مرکز ثقل بدن او به مدت معینی تحت مانیتورینگ و ثبت قرار می‌گیرد. خروجی‌های این تست وضعیت تعادل بیمار در حالت ایستاده را نشان می‌دهند. یکی از تست‌های معروف برای بررسی میزان تعادل و ارزیابی حس عمقی بیماران، تست رومبرگ است که با استفاده از این دستگاه قابل اجرا و ارزیابی است.

چرا باید با استفاده از فوت اسکن ارزیابی شوم؟

استفاده از فوت اسکن برای ارزیابی پا و وضعیت تعادل شما می‌تواند مزایای زیادی داشته باشد. در اینجا چند دلیل مهم برای اینکه چرا باید با استفاده از فوت اسکن ارزیابی شوید آورده شده است:

• تشخیص مشکلات ساختاری پا: فوت اسکن می‌تواند به شناسایی ناهنجاری‌هایی مانند فلت فوت (پای صاف)، قوس زیاد پا یا مشکلات دیگر کمک کند که ممکن است شما از آن‌ها آگاه نباشید.
• تحلیل دقیق توزیع فشار: این اسکن به‌طور دقیق فشارهای وارد شده به نقاط مختلف پا را اندازه‌گیری می‌کند، که می‌تواند نشان دهد که آیا توزیع وزن شما در حین راه رفتن یا ایستادن نرمال است یا خیر.
• پیشگیری از آسیب‌ها: با شناسایی مشکلات پنهان در نحوه راه رفتن یا ایستادن، می‌توانید از آسیب‌های احتمالی مانند دردهای مزمن کمر، زانو، یا پا پیشگیری کنید. همچنین می‌تواند به شناسایی نواحی پر فشار کمک کرده و احتمال بروز آسیب‌های ورزشی را کاهش دهد.
• مراقبت از تعادل و وضعیت بدن: فوت اسکن به تحلیل وضعیت تعادل بدن شما کمک می‌کند و در صورتی که مشکلاتی مانند ضعف در تعادل یا مشکلات عصبی وجود داشته باشد، می‌توانید اقدامات پیشگیرانه انجام دهید.
• کمک به طراحی کفش‌های مناسب: با داشتن اطلاعات دقیق در مورد نحوه توزیع فشار و ساختار پای شما، می‌توان کفی طبی یا صندل طبی مناسبی طراحی کرد که به راحتی بیشتر و پیشگیری از مشکلات بیشتر کمک کند.
• پایش تغییرات در طول زمان: این ارزیابی به شما کمک می‌کند تا تغییرات در ساختار و عملکرد پا یا نحوه راه رفتن خود را در طول زمان پیگیری کنید، به‌ویژه اگر شرایط خاصی مانند دیابت یا آرتروز دارید.

بنابراین، فوت اسکن می‌تواند ابزاری موثر برای شناسایی مشکلات و پیشگیری از مشکلات آینده باشد و به شما کمک می‌کند تا مراقبت‌های بهتری برای پاها و بدن خود داشته باشید.