از کجا بفهمیم آرتروز داریم؟
آرتروز یا OA (Osteoarthritis)، که به اختصار OA نیز خوانده میشود، پرسشی مهم در زمینه بیماریهای مفصلی است. آرتروز باعث التهاب و تخریب تدریجی غضروف مفاصل میشود، که به دنبال آن فرد با درد و مشکلات در حرکت مواجه میشود. مفصل، نقطه اتصال دو استخوان به یکدیگر است که توسط یک لایه غضروف حفاظت میشود. در آرتروز، غضروف این مفاصل تخریب میشود و استخوانها در حین حرکت به یکدیگر ساییده میشوند. این بیماری عمدتاً در افراد مسن دیده میشود، اگرچه ممکن است در افراد جوانتر نیز رخ دهد.
آرتروز با نامهای دیگری همچون آرتریت و بیماری مفصل دژنراتیو نیز شناخته میشود. اما چگونه میتوان آرتروز را تشخیص داد؟ انواع آرتروز و راههای درمان آرتروز کل بدن چیست؟ این مسائل را در این مقاله بررسی خواهیم کرد.
علائم آرتروز از کدامین نشانهها شناخته میشود؟ در مراحل ابتدایی، ممکن است هیچ علامتی وجود نداشته باشد و علائم به تدریج ظاهر شوند، اغلب با درد و سفتی در مفاصل همراه هستند. اگر در ناحیههایی نظیر زانو، مچ پا، کمر ، درد و مشکلات در حرکت دارید، بهتر است به کلینیک سلامت پا پردیس مراجعه کنید که دارای درمانگر متخصص و دوره دیده است.
برخی از علائم دیگر آرتروز عبارتند از:
• تورم و قرمزی در ناحیه مفصل
• خستگی و ضعف عضلات محیطی
• محدودیت در حرکت مفصل
• صدای تق تق در حین حرکت
آیا به یاد دارید از کجا میتوانید تشخیص دهید که آرتروز دارید؟ پاسخ قاطع به این سؤال بستگی به جدی گرفتن علائمی دارد که در بالا ذکر شده است.
پیشرفت آرتروز شامل موارد زیر است:
۱- التهاب خفیف در اطراف مفاصل
۲- آسیب و نقص غضروفها
۳- رشد استخوان در اطراف مفاصل
برای مشاوره ، بهتر است زمانی که علائم ابتدایی آرتروز را مشاهده کردید، به سرعت به کلینیک مراجعه کنید تا از پیشرفت و تبدیل شدن به یک بیماری مزمن جلوگیری کنید. ریسک ابتلا به آرتروز با گذشت زمان و افزایش سن بیشتر میشود.
علل ابتلا به بیماری آرتروز
علت دقیق ایجاد بیماری آرتروز هنوز مشخص نشده است، اما به نظر میرسد زمانی که بدن نتواند به روش معمول خود بافت مفصلی را ترمیم کند، آرتروز به وجود میآید. این بیماری اغلب افراد مسن را درگیر میکند، اما امکان ابتلا به آن در هر سنی وجود دارد.
در واقع، آرتروز ناشی از آسیب مفصلی است که با گذشت زمان تجمع مییابد و بیشتر میشود.
• علل ژنتیکی: برخی ویژگیهای ژنتیکی ممکن است خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهند، و زمانی که آرتروز دارای عوامل ژنتیکی باشد، ممکن است حتی در سن ۲۰ سالگی نیز ظاهر شود. بنابراین، سابقه خانوادگی یکی از عواملی است که میتواند به پاسخ به سؤال “از کجا بفهمیم آرتروز داریم؟” کمک کند.
• ضربه و استفاده بیشازحد: آسیبدیدگی یا استفاده بیشازحد از مفاصل میتواند توانایی بدن در انجام ترمیم معمولی را کاهش دهد و به عنوان نتیجه، باعث ایجاد آرتروز شود. این مسئله ممکن است چندین سال طول بکشد تا علائم آرتروز پس از وقوع این اتفاق نمایان شود ؛ لذا مشاوره با یک تراپیست و استفاده از خدمات پزشکی میتواند کمک کننده باشد. توجه داشته باشید که استفاده بیشازحد از مفاصل میتواند شامل مشاغل یا ورزشهایی با حرکات تکراری زیاد باشد.
• چاقی: چاقی و وضعیت نامناسب بدن نیز از عوامل شایعی است که میتوانند به ایجاد یا تشدید آرتروز منجر شوند.
انواع آرتروز در بدن
تقسیمبندی انواع آرتروز در بدن به طور کلی به دو گروه اصلی، یعنی آرتروز اولیه و ثانویه، تقسیم میشود.
۱- آرتروز اولیه:
آرتروز اولیه یکی از رایجترین اشکال استئوآرتریت است که معمولاً به دلیل ساییدگی و پارگی در طول زمان رخ میدهد. این نوع آرتروز اغلب با پیری همراه است و افزایش سن به عنوان عامل اصلی و خطر آن محسوب میشود. هرچه استفاده و حرکت از مفاصل بیشتر باشد، درد و مشکلات بیشتری برای فرد به وجود میآید. افراد بیشتر از سن ۵۵ یا ۶۰ سالگی به احتمال زیاد به این نوع بیماری مبتلا میشوند و مفاصل مختلف ممکن است تحت تأثیر قرار گیرند.
۲- آرتروز ثانویه:
آرتروز ثانویه به دلیل تغییر شرایط محیط غضروف ایجاد میشود. این تغییرات ممکن است ناشی از ضربه شدید، ناهنجاریهای مادرزادی مفصل، نقص متابولیکی، عفونتها، بیماریها و اختلالات دیگر باشد که ساختار و عملکرد طبیعی غضروف را تحت تأثیر قرار میدهند. آرتروز ثانویه ممکن است در افراد نسبتاً جوانتر حدود ۴۵ یا ۵۰ سالگی نیز رخ دهد.
۳- آرتروز دست:
آرتروز میتواند یک یا چند ناحیه از دست را درگیر کند. این نواحی اغلب شامل نوک انگشتان، بند میانی هر انگشت، مفصل اتصال انگشت شست به دست و مچ دست میشود. علائمی همچون سفت شدن مفصل، درد، ورم، سرخی، ضعف، کاهش دامنه حرکت، و صدای خرد شدن هنگام تکان دادن انگشتان یا مفصل نشاندهنده این بیماری میباشند. آرتروز دست معمولاً در زنان شایعتر است و معمولاً در سنین پایینتر به آن مبتلا میشوند.
۴-آرتروز زانو:
آرتروز زانو یک نوع از آرتروز است که ممکن است در یک و معمولا در هر دو زانوی شما ایجاد می شود و سن، ژنتیک، و آسیبدیدگی ممکن است از عوامل ایجاد آن باشند.
آرتروز زانو به عنوان یک حالت تخریبی در مفصل زانو تعریف میشود. ورزشکارانی که تنها یک نوع فعالیت ورزشی انجام میدهند، مانند دویدن یا بازی تنیس که حرکات تکراری دارند، ممکن است به آرتروز زانو مبتلا شوند. این افراد ممکن است به دلیل استفاده بیش از حد از برخی ماهیچهها و کمکاری در برخی دیگر، مفصل زانو را ضعیف و ناپایدار کنند.
آرتروز زانو به پنج مرحله تقسیم میشود که از مرحله یک که زانوی طبیعی و سالم است، تا مرحله پنج که شدیدترین حالت آرتروز را نشان میدهد. در صورت بروز علائم مانند درد پس از پیادهروی یا دویدن طولانی، سفت و خشک شدن مفصل پس از چندین ساعت عدم حرکت، و حساسیت زانو هنگام خم شدن یا زانو زدن، بهتر است از کمک متخصصین کلینیک سلامت پا پردیس کمک بگیرید.
پیشگیری از آرتروز
پیشگیری از آرتروز ممکن است نتوانید برخی از فاکتورهایی که بیماری به آن دلیل به وجود می آید مانند ژنتیک، سن و جنسیت را کنترل نکنید، اما اقداماتی میتواند انجام داده شود تا خطر ابتلا به این بیماری کاهش یابد.
پس از دریافت پاسخ به سؤال از کجا بفهمیم آرتروز داریم، به نکات زیر توجه داشته باشید:
مراقبت از بدن: اگر ورزشکار هستید یا در شغلی فعالیت بدنی دارید، از کفشهای مناسب استفاده کنید تا زانوها بهتر حمایت شوند.
ورزشها را به نحوی انجام دهید که تمامی عضلات درگیر شوند.
مدیریت وزن: وزن بدن خود را در مرزهای سالم نگه دارید، که با سن، قد و جنسیت شما متناسب باشد.
رژیم غذایی سالم: به رژیم غذایی خود توجه داشته و از میوهها و سبزیجات تازه استفاده کنید.
استراحت کافی: به بدن خود فرصت کافی برای استراحت و خواب بدهید.
کنترل دیابت: اگر دارای دیابت هستید، میزان قند خون را به دقت کنترل کنید، زیرا این موضوع میتواند خطر ابتلا به آرتروز را کاهش دهد.
در نهایت، درد، التهاب و تورم از شایعترین علائم آرتروز هستند. به همین دلیل، هرگونه تغییر در وضعیت سلامتی بدن را بررسی کنید و در صورت لزوم، نیاز به مشاوره پزشکی متخصص است.
چگونگی درمان آرتروز
پس از اینکه از کجا بفهمیم آرتروز داریم، سؤال بعدی میتواند در مورد درمان آرتروز باشد. نوع درمان این بیماری به شدت به شدت علائم و موقعیت آن بستگی دارد. اغلب با تغییر در سبک زندگی، استفاده از داروهای تسکین درد، کاهش وزن و در پی آن کاهش تورم میتوان به تسکین علائم آرتروز پرداخت. اما توصیه میشود که در صورت ابتلا و مشاهده علائم در کمر ، زانو و پاها، حتماً به متخصص در کلینیک سلامت پا پردیس در دو شعبه تهران و کرج مراجعه کرده و نقشه درمانی متناسب با وضعیت خودتان را دریافت کنید.
آدرس کلینیک سلامت پا پردیس: تهران، زعفرانیه، خیابان مقدس اردبیلی، روبروی مجتمع تجاری پالادیوم، ساختمان پیراسته، طبقه ۴، واحد ۴۱ مراجعه نمایید. تلفن تماس و نوبت دهی ۰۹۱۲۹۳۷۱۰۸۳ می باشد.
آدرس کلینیک سلامت پا پردیس: کرج ، چهارراه طالقانی، به سمت میدان سپاه، روبروی داروخانه هلال احمر، ابتدای بلوار قائم، ساختمان جهان نما، طبقه ۵، واحد ۱۵ مراجعه نمایند. تلفن های تماس و نوبت دهی ۰۹۳۵۹۵۹۶۳۵۳ و ۰۲۶۳۲۷۴۶۸۹۰ می باشد.